مـوزههای صـنعتـی در ایـــران
کمیته ملی ایکوم در راستای توسعه موزههای فنی و صنعتی در ایران با ایجاد شورای فرادستی، همواره در صدد افزایش موزههای این بخش و شکلدهی شبکه موزهداران صنعتی در ایران بوده است.
گنجینههای صنعتی که با دانش و فناوری روز و تجارب کارآفرینان و صاحبان کسب و کارهای ایرانی درهم آمیختهاند با نمایش و انعکاس در موزه ها میتوانند مرزهای هنر، صنعت و فرهنگ را در هم گره زده و یک عمر تلاش را در معرض نمایش همگان قرار دهند.
در ایران نیز موزههای صنعتی متعددی وجود دارند که نقش مهمی در حفظ تاریخ صنعت، توسعه اقتصادی و تحولات فرهنگی دارند. برخی از مهمترین موزههای صنعتی در ایران عبارتند از:
1- موزه صنعت قم: این موزه با هدف نگهداری، پژوهش، جمع آوری، محافظت و نمایشگاه اجناس و صنایع دستی قم بنا شده است.
2- موزه صنعت مشهد: این موزه از سال 1346 هجری شمسی با هدف نگهداری و نمایش تولیدات صنعتی و صنایع دستی استان خراسان برای بازدیدکنندگان و محققان فعالیت میکند.
3- موزه صنعت و معدن تهران: این موزه با هدف جمعآوری، نگهداری، نمایش و پژوهش درباره معادن، صنایع معدنی و صنایع دستی تهران ایجاد شده است.
4- موزه صنعت و معدن زنجان: این موزه به منظور نگهداری و نمایش فرهنگ و تمدن زنجان، صنایع دستی، تولیدات صنعتی و معادن این استان ایجاد شده است.
5- موزه باستان شناسی و صنعت گلپایگان: این موزه با هدف نگهداری، نمایش و ترویج فرهنگ و صنایع دستی گلپایگان و منطقه فعالیت میکند.
این موزهها علاوه بر نگهداری و حفظ تاریخ صنعتی، در زمینه آموزش و پژوهش نیز فعالیت میکنند و برای بازدید کنندگان، دانشجویان و محققان فرصتی برای بررسی و آشنایی با تاریخ صنعت و فرهنگ صنعتی کشور فراهم میکنند.
اولین موزه صنعتی در ایران، موزه صنعت و معدن تهران نام دارد. این موزه در سال ۱۳۱۶ با هدف نگهداری و نمایش اشیاء و ابزارهای مربوط به صنایع و معادن ایران، در محوطه معدن چهارباغ تهران تاسیس شد. این موزه که در حال حاضر با نام موزه صنعت شناخته میشود، دارای بخشهای متنوعی از جمله صنعتی، کشاورزی، معدنی، ارتباطات، پزشکی و … است. در این موزه، اشیاءی از دوران قدیمی تا به امروز نگهداری شده و به علاقهمندان و بازدیدکنندگان به نمایش گذاشته میشود.